Wooninitiatief opstarten

U wilt een wooninitiatief opstarten? Dit is de versnelde procedure 

De nieuwe aanpak, opgesteld in oktober 2025, maakt het makkelijker om wooninitiatieven op te starten en te realiseren.
Gebruik voor de beoordeling van uw project ook onze handreiking met het formulier.
Meer weten? Lees het uitgebreide stappenplan.

Versnelling van particuliere bouwinitiatieven in Opmeer

Heeft u een bouwinitiatief in Opmeer? Dan wilt u natuurlijk snel weten waar u aan toe bent. In de praktijk raken plannen vaak vertraagd door lange afstemming en onduidelijke vervolgstappen. Daarom heeft de gemeente Opmeer een nieuwe werkwijze ontwikkeld. Hiermee zorgen we voor een voorspelbaar en efficiënt proces, zodat u als initiatiefnemer sneller duidelijkheid krijgt en beter wordt ondersteund bij de uitvoering van uw plan.

Zo werkt het

U dient uw initiatief in via het Omgevingsloket. Vervolgens bespreken we uw plan aan de intaketafel. Hier kijken we of uw idee haalbaar en wenselijk is. Ook maken we samen een inschatting van de kosten. Als er meer nodig is dan de standaardleges dekken, maken we afspraken in een intentieovereenkomst.

Een intentieovereenkomst is een document waarin de gemeente en u als initiatiefnemer vastleggen dat er verder onderzoek naar het plan wordt gedaan. Hierin staan afspraken over de inhoud van het onderzoek, de rolverdeling en de kosten. Zo weet u precies waar u aan toe bent voordat u verder investeert in de uitwerking van uw initiatief.

We werken met een 100-dagenaanpak. Dat betekent dat we ernaar streven om binnen honderd dagen na de eerste beoordeling samen tot een intentieovereenkomst te komen. Lukt dat, dan zetten we het traject voort en werken we het plan verder uit. Wanneer er binnen die termijn geen intentieovereenkomst tot stand komt, wordt het initiatief niet verder behandeld. Zo weet u als initiatiefnemer tijdig waar u aan toe bent.

Van schets tot plan

Wanneer uw initiatief kansrijk is, starten we samen de verkenningsfase. In deze fase leggen we afspraken vast en werken we uw eerste idee uit tot een voorlopig ontwerp. Dit voorlopige ontwerp bespreken we aan de omgevingstafel. Daar schuiven ook partijen aan zoals het waterschap, de Omgevingsdienst en de veiligheidsregio. Zij brengen hun kennis in over onderwerpen als ruimtelijke inpassing, verkeer, duurzaamheid en milieu. Door deze brede blik komen mogelijke knelpunten vroeg in beeld en kunnen we tijdig oplossingen vinden. Zo voorkomt u dat uw plan later onverwacht vertraging oploopt.

Na de omgevingstafel wordt het voorlopige ontwerp verder uitgewerkt tot een definitief ontwerp. Tegelijkertijd maken we afspraken in een anterieure overeenkomst. Dit is een contract tussen u en de gemeente waarin duidelijk staat wie waarvoor verantwoordelijk is, welke kosten er zijn en hoe de juridische procedure verloopt. Zodra het college deze overeenkomst heeft vastgesteld en beide partijen hebben ondertekend, liggen de afspraken vast en kan uw plan echt verder richting uitvoering.

Wat betekent dit voor u?

De voordelen van deze aanpak zijn helder. U krijgt sneller duidelijkheid over de haalbaarheid van uw initiatief. U weet precies welke stappen worden gezet en wanneer. En doordat de gemeente vanaf het begin samenwerkt met u en met andere betrokken partijen, verloopt het proces soepeler en voorspelbaarder.

Honderd dagenaanpak

Op basis van deze beoordeling wordt de initiatiefnemer geïnformeerd over de uitkomst en over de honderd-dagenaanpak. Met de honderd-dagenaanpak wordt beoogd om binnen een  termijn van 100 dagen na beantwoording van de conceptaanvraag tot een intentieovereenkomst te komen.

Indien binnen de gestelde termijn van 100 dagen geen intentieovereenkomst (hierna: IOK) tot stand komt, wordt het plan niet verder in behandeling genomen en worden er geen ambtelijke uren meer aan besteed

Bestuursopdracht en verdere uitwerking bouwinitiatief

Wanneer het bouwinitiatief als kansrijk is beoordeeld en de gemeente een IOK wil aangaan, wordt een bestuursopdracht opgesteld door een projectleider die is aangewezen door het afdelingshoofd. Deze bestuursopdracht vormt de basis voor de verdere uitwerking van het bouwinitiatief. De bestuursopdracht wordt aangeboden aan het MT en ter besluitvorming aan het college voorgelegd. Het college stelt de bestuursopdracht vast, waarmee het proces formeel van start gaat. 

Verkenningsfase

Met de start van de verkenningsfase wordt de samenwerking tussen de gemeente en de initiatiefnemer verder geconcretiseerd. In deze fase wordt als eerste de IOK ondertekend, waarin afspraken worden vastgelegd over de verdere uitwerking van het bouwinitiatief. 

Globaal ontwerp: van schetsontwerp (SO) naar voorlopig ontwerp (VO).

In deze fase wordt het Schets Ontwerp tot een Voorlopig Ontwerp uitgewerkt. Het VO wordt besproken op de omgevingstafel

De omgevingstafel met ketenpartners heeft als doel om in een vroeg stadium van het bouwinitiatief alle relevante partijen te betrekken en gezamenlijk knelpunten en kansen te signaleren. Dit zorgt voor een integrale benadering en helpt om het proces voorspelbaar en efficiënt te laten verlopen. 

Tijdens de omgevingstafel worden verschillende thema’s besproken, zoals ruimtelijke inpassing, mobiliteit, duurzaamheid, milieueisen en juridische aspecten. Ketenpartners, zoals de Omgevingsdienst, waterschap, veiligheidsregio en andere betrokken overheden, brengen hun expertise in en geven advies over de haalbaarheid en mogelijke risico’s van het bouwinitiatief. 

Door deze vroegtijdige afstemming kunnen eventuele belemmeringen worden geadresseerd en kan worden bijgestuurd voordat een bouwinitiatief verder wordt uitgewerkt. Dit voorkomt vertragingen in latere fasen en draagt bij aan een efficiënter en transparanter besluitvormingsproces.

Definitief ontwerp: van afstemming naar concrete uitwerking

Op basis van het VO wordt door de gemeente een kostenraming uitgevoerd op basis van de plankostenscan en de Nota bovenwijkse voorzieningen. Indien de kosten van het bouwinitiatief hoger worden geraamd dan waar de legesverordening in voorziet, wordt een concept anterieure overeenkomst (hierna: AOK) opgesteld. Na instemming van het college wordt de AOK door beide partijen ondertekend.

Na deze afstemming wordt het VO verder uitgewerkt tot een Definitief Ontwerp (hierna: DO). In deze fase worden de plannen gedetailleerd uitgewerkt, waarbij eventuele aanpassingen naar aanleiding van de input van de Omgevingstafel worden verwerkt. In deze fase worden de plannen geconcretiseerd en gedetailleerd uitgewerkt. Eventuele aanpassingen naar aanleiding van de input van de Omgevingstafel worden hierin verwerkt. Het DO vormt de basis voor de benodigde vergunningaanvragen en de verdere realisatie van het project

Anterieure overeenkomst (AOK): duidelijke afspraken en juridisch geborgd ontwikkelproces

Het doel van de AOK is om duidelijke afspraken te maken over het doorlopen van de planologisch-juridische procedure en de realisatie van het bouwinitiatief evenals over de benodigde producten en bijbehorende verantwoordelijkheden. 

Voordat de overeenkomst kan worden gesloten, neemt het college een besluit over het aangaan van de AOK. Hiermee wordt geborgd dat de afspraken in lijn zijn met het gemeentelijk beleid en de financiële en juridische kaders. 

De AOK legt de regels voor de verdere ontwikkeling vast en omvat onder andere een beschrijving van het plangebied en het kostenverhaal, inclusief de eigendomsverhoudingen. Daarnaast worden de planinhoudelijke aspecten, zoals het programma, de voorzieningen, parkeren en andere ruimtelijke en functionele elementen, gedetailleerd uitgewerkt. 

Een belangrijk onderdeel van de overeenkomst is het vastleggen van de rollen en verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen. Hierbij wordt onder andere bepaald hoe de planologisch-juridische procedure wordt doorlopen. Indien van toepassing, worden financiële componenten zoals nadeelcompensatie, exploitatiebijdragen en kostenverhaal meegenomen, evenals eventuele vrijwillige of verplichte financiële bijdragen aan fondsen.

Om het proces goed te begeleiden, wordt in de overeenkomst (indien van toepassing) een participatieplan en planning opgenomen, waarmee inzicht wordt gegeven in de fasering en betrokkenheid van stakeholders. 

Meer over deze nieuwe werkwijze

Met deze werkwijze zet gemeente Opmeer een stap naar een efficiënter en transparanter proces voor particuliere bouwinitiatieven. Initiatiefnemers krijgen sneller duidelijkheid over de haalbaarheid van hun plannen, de interne afstemming binnen de gemeente verloopt soepeler en er wordt actief gestuurd op het versnellen van de bouwproductie. 

Deze aanpak heeft inmiddels zijn eerste resultaten opgeleverd. Zo heeft het gezorgd voor een versnelling van het planinitiatief Knarrenhof en de ontwikkeling op ‘t Bon

De intaketafel: eerste scan en bepalen richting

Via het Omgevingsloket dient een initiatiefnemer een bouwinitiatief in. De intaketafel is een eerste toetsingsmoment. Aan de intaketafel onderzoekt de gemeente of het planinitiatief wenselijk en haalbaar is. Naast de inhoudelijke beoordeling wordt bepaald of de kosten van het haalbaarheidsonderzoek hoger worden geraamd dan waar de legesverordening in voorziet. Indien de kosten hoger worden geraamd, wordt een intentieovereenkomst opgesteld.

Honderd dagenaanpak

Op basis van deze beoordeling wordt de initiatiefnemer geïnformeerd over de uitkomst en over de honderd-dagenaanpak. Met de honderd-dagenaanpak wordt beoogd om binnen een  termijn van 100 dagen na beantwoording van de conceptaanvraag tot een intentieovereenkomst te komen.

Indien binnen de gestelde termijn van 100 dagen geen intentieovereenkomst (hierna: IOK) tot stand komt, wordt het plan niet verder in behandeling genomen en worden er geen ambtelijke uren meer aan besteed

Bestuursopdracht en verdere uitwerking bouwinitiatief

Wanneer het bouwinitiatief als kansrijk is beoordeeld en de gemeente een IOK wil aangaan, wordt een bestuursopdracht opgesteld door een projectleider die is aangewezen door het afdelingshoofd. Deze bestuursopdracht vormt de basis voor de verdere uitwerking van het bouwinitiatief. De bestuursopdracht wordt aangeboden aan het MT en ter besluitvorming aan het college voorgelegd. Het college stelt de bestuursopdracht vast, waarmee het proces formeel van start gaat.

Verkenningsfase

Met de start van de verkenningsfase wordt de samenwerking tussen de gemeente en de initiatiefnemer verder geconcretiseerd. In deze fase wordt als eerste de IOK ondertekend, waarin afspraken worden vastgelegd over de verdere uitwerking van het bouwinitiatief. 

Globaal ontwerp: van schetsontwerp (SO) naar voorlopig ontwerp (VO)

In deze fase wordt het schetsontwerp tot een voorlopig ontwerp uitgewerkt. Het VO wordt besproken op de omgevingstafel

De omgevingstafel met ketenpartners heeft als doel om in een vroeg stadium van het bouwinitiatief alle relevante partijen te betrekken en gezamenlijk knelpunten en kansen te signaleren. Dit zorgt voor een integrale benadering en helpt om het proces voorspelbaar en efficiënt te laten verlopen. 

Tijdens de omgevingstafel worden verschillende thema’s besproken, zoals ruimtelijke inpassing, mobiliteit, duurzaamheid, milieueisen en juridische aspecten. Ketenpartners, zoals de Omgevingsdienst, waterschap, veiligheidsregio en andere betrokken overheden, brengen hun expertise in en geven advies over de haalbaarheid en mogelijke risico’s van het bouwinitiatief. 

Door deze vroegtijdige afstemming kunnen eventuele belemmeringen worden geadresseerd en kan worden bijgestuurd voordat een bouwinitiatief verder wordt uitgewerkt. Dit voorkomt vertragingen in latere fasen en draagt bij aan een efficiënter en transparanter besluitvormingsproces.

Definitief ontwerp: van afstemming naar concrete uitwerking

Op basis van het VO wordt door de gemeente een kostenraming uitgevoerd op basis van de plankostenscan en de Nota bovenwijkse voorzieningen. Indien de kosten van het bouwinitiatief hoger worden geraamd dan waar de legesverordening in voorziet, wordt een concept anterieure overeenkomst (hierna: AOK) opgesteld. Na instemming van het college wordt de AOK door beide partijen ondertekend.

Na deze afstemming wordt het VO verder uitgewerkt tot een Definitief Ontwerp (hierna: DO). In deze fase worden de plannen gedetailleerd uitgewerkt, waarbij eventuele aanpassingen naar aanleiding van de input van de Omgevingstafel worden verwerkt. In deze fase worden de plannen geconcretiseerd en gedetailleerd uitgewerkt. Eventuele aanpassingen naar aanleiding van de input van de Omgevingstafel worden hierin verwerkt. Het DO vormt de basis voor de benodigde vergunningaanvragen en de verdere realisatie van het project

Anterieure overeenkomst (AOK): duidelijke afspraken en juridisch geborgd ontwikkelproces

Het doel van de AOK is om duidelijke afspraken te maken over het doorlopen van de planologisch-juridische procedure en de realisatie van het bouwinitiatief evenals over de benodigde producten en bijbehorende verantwoordelijkheden. 

Voordat de overeenkomst kan worden gesloten, neemt het college een besluit over het aangaan van de AOK. Hiermee wordt geborgd dat de afspraken in lijn zijn met het gemeentelijk beleid en de financiële en juridische kaders. 

De AOK legt de regels voor de verdere ontwikkeling vast en omvat onder andere een beschrijving van het plangebied en het kostenverhaal, inclusief de eigendomsverhoudingen. Daarnaast worden de planinhoudelijke aspecten, zoals het programma, de voorzieningen, parkeren en andere ruimtelijke en functionele elementen, gedetailleerd uitgewerkt. 

Een belangrijk onderdeel van de overeenkomst is het vastleggen van de rollen en verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen. Hierbij wordt onder andere bepaald hoe de planologisch-juridische procedure wordt doorlopen. Indien van toepassing, worden financiële componenten zoals nadeelcompensatie, exploitatiebijdragen en kostenverhaal meegenomen, evenals eventuele vrijwillige of verplichte financiële bijdragen aan fondsen.

Om het proces goed te begeleiden, wordt in de overeenkomst (indien van toepassing) een participatieplan en planning opgenomen, waarmee inzicht wordt gegeven in de fasering en betrokkenheid van stakeholders. 

Meer over deze nieuwe werkwijze

Met deze werkwijze zet gemeente Opmeer een stap naar een efficiënter en transparanter proces voor particuliere bouwinitiatieven. Initiatiefnemers krijgen sneller duidelijkheid over de haalbaarheid van hun plannen, de interne afstemming binnen de gemeente verloopt soepeler en er wordt actief gestuurd op het versnellen van de bouwproductie. 

Deze aanpak heeft inmiddels zijn eerste resultaten opgeleverd. Zo heeft het gezorgd voor een versnelling van het planinitiatief Knarrenhof en de ontwikkeling op ‘t Bon